فیلم شهروندی از اتاق بیمارستان دست به دست میچرخد و همه میبینند، برایش جوک میسازند و به آن میخندیم، بدون آنکه فکر کنیم، دردهای مردم، چه جسمانی باشد چه روانی، خندهدار نیست! این درد خود ماست و حال و آیندهی ما.
به گزارش ایسنا، حدود هفت سال از ماجرای انتشار فیلم خصوصی منسوب به یکی از بازیگران سینما و تلویزیون میگذرد. فیلمی که دست به دست میچرخید و با همان سرعتی که منتشر میشد، شایعاتی هم پیرامونش ساخته و پرداخته میشد. آن روزها به هر کوی و برزنی که میرسیدی، سخن از این فیلم بود و احتمالاتی که آیا فردی که در فیلم دیده میشود، فلان بازیگر هست یا خیر!
البته آن زمان حداقل از این واقعهی تلخ جوک ساخته نمیشد، شاید به این دلیل که وسایل ارتباط جمعی، گستردگی امروز را نداشتند. وگرنه هیچ بعید نبود که اتفاق غمانگیز انتشار لحظههای خصوصی یک فرد که در جامعهی اعتقادی ما میتواند یک عمر زندگیاش را به تباهی بکشاند، اسباب خندهی برخی از ما را هم فراهم میکرد!
آن سالها بازار پخش فیلمهای خصوصی هنرمندان و ورزشکاران داغ بود. یک روز صحبت انتشار فیلم عروسی فلان هنرمند بود و روز دیگر موضوع پخش فیلم تولد یک خواننده نقل مجالس بود. در واقع آَش آنقدر شور بود که دستفروشهایی که امروز با فروش فیلمهای بدون مجوز و البته در مواردی برندهی اسکار مشتری جذب میکنند، آن روزها با پول فروش فیلمهای زندگی چهرهای شناخته شده امرار معاش میکردند. وقتی از کنارشان رد میشدی میدیدی مه زیر لب میگفتند فیلم عروسی فلانی را دارم؛ تازه آمده!
شاید به همین دلیل است که عدهای بخشی از فواید ظهور شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر و اینستاگرام را این میدانستند که با تکثر استفاده از این شبکهها و البته امکان استفادهی عموم افراد از این شبکهها و امکان انتشار تصاویر مختلف از خودشان، اندکی از جذابیت تماشای تصاویر شخصی دیگران کاسته شده است. شاید به همین دلیل است که امروز نسبت به آن سالها انتشار فیلم خصوصی دیگران کمرنگتر شده است، اگر چه هنوز وجود دارد...
***
کمتر از یک هفتهی پیش کاربران شبکههایی مانند وایبر و واتسآپ با سیلی از جوکهایی مواجه شدند که کلید واژهای مشخص داشت و البته مفهومش برایشان روشن نبود. ولی کافی بود که کلید واژهی این جوکها را در گوگل جستوجو میکردند تا بفهمند ماجرا از چه قرار است. این جستوجو به آنجا میرسید که موجی از مطالب و جوک به همراه فیلم مورد نظر برای کلیک کردن به آنها پیشنهاد میشد. فیلمی که توسط پزشکان یا پرستاران یکی از بیمارستانهای ایران گرفته شده است و...
موضوع قابل توجه در این میان دو نکته است؛ نخست آنکه انتشار فیلم از داخل یکی از اتاقهای بیمارستان مخالف اصل رازپوشی پزشکی است و باید مشخص شود که با بانیان این موضوع چه برخوردی خواهد شد و دیگر آنکه انتشار دست به دست این فیلم در سطح گسترده و بروز نبوغ عدهای با رویاندن جوکهای رنگارنگ و مطالب فکاهه برای این این اتفاق ناخوشآیند، ما را در مسیر توسعهی اجتماعی، در چه نسبتی از وضعیت مطلوب قرار میدهد.
و البته اینبار نیز مثل همیشه بازار شایعات داغ بود.
***
مزدک دانشور - عضو انجمن جامعهشناسی پزشکی ایران - در گفت وگو با خبرنگار بخش فرهنگ ایسنا، دربارهی انتشار این فیلم اظهار کرد: انتشار این فیلم صد در صد مغایر اصل رازپوشی پزشکی است.
او دربارهی برخورد کشورهای پیشرفتهی دنیا با انتشار چنین فیلمی اظهار کرد: چند سال پیش در بیمارستانی مشهور در آمریکا، یک پزشک، خودنویسی داشت که این خودنویس مجهز به یک دوربین بود. یکی از کارکنان بیمارستان بعد از مدتی متوجه شد که این خودنویس مشکوک است و این موضوع را به اطلاع مسوولان بیمارستان رساند و مسوولان بیمارستان هم این موضوع را پیگیری کردند و فایلهای کامپیوتر شخصی این دکتر را باز کرده و متوجه شدند که این پزشک از قسمتهای عریان بدن بیمارانش در بیمارستان فیلم میگرفته و آنها را در هارد کامپیوتر خود ذخیره کرده است.
دانشور ادامه داد: بعد از افشای این موضوع این فرد در دادگاه با محکومیت سنگینی روبهرو شد و به خاطر فشارهای فراوانی که به او شده بود خودکشی کرد و بیمارستانی که این پزشک در آنجا کار میکرد نیز ضمن عذرخواهی از تکتک بیماران مبلغ صد و نود و هفت میلیون دلار را بابت خسارت به بیمارانی پرداخت کرد که تصاویرشان در هارد کامپیوتر آن پزشک وجود داشت. این در حالیست که هیچ یک از فیلمهای موجود در هارد کامپیوتر این پزشک در هیچ جا و هیچ شبکهی اجتماعی منتشر نشده بود.
او افزود: در نتیجه اتفاقی که دربارهی پخش فیلم این بیمار در ایران افتاده است، در کشورهای پیشرفتهی دنیا بسیار مذموم است و با متخلفان برخورد قاطعانه قانونی انجام میشود. و در ایران نیز به دلیل موضوع رازداری و قسم پزشکان در این زمینه نیز این موضوع قابل پیگیری است که حقوقدانان میتوانند در این زمینه اظهار نظر کنند که چه مجازاتی برای این موضوع در نظر گرفته شده است.
این پژوهشگر انسانشناسی پزشکی دربارهی موضوع عمل این فرد در فیلم بیان کرد: در تمام ادیان کهن مخصوصا ادیان سامی که در خاورمیانه وجود دارند و شامل یهودیت، مسیحیت اسلام و زرتشتیت میشوند خودارضایی مذموم شناخته شده است. چون این ادیان توجه بسیاری به فرزندآوری دارند و معتقدند که باید فعالیت جنسی صرف فرزندآوری شود. بنابراین در این ادیان، سقط جنین، راههای جلوگیری از بارداری و خودارضایی مذموم شناخته شده است، چون معتقدند انجام این حرکتها ممکن است موجب ناتوانی افراد در فرزندآوری شود.
او توضیح داد: امروزه با توجه به فضای جامعه مدرن و آشنایی زودهنگام افراد با مسائل جنسی و از طرفی فاصله افتادن میان بلوغ جنسی با بلوغ اقتصادی و ازدواج، در برخی جوامع خودارضایی بخشی از رفتار نرمال محسوب میشود و از نظر پزشکی امری غیراخلاقی نیست.
دانشور درباره برخورد مردم ایران با موضوع این فیلم توضیح داد: بحرانهای اجتماعی بروزهای متفاوتی دارد. اگر فیلم جدایی نادر از سیمین را دیده باشید متوجه میشویم که در بخشی از این فیلم شخصیت مرد فیلم از همسرش میخواهد که برای دریافت پول دروغ بگوید و وقتی همسرش این موضوع را قبول نمیکند، این کاراکتر خود را کتک میزند. ما هنگام تماشای این فیلم در سینماهای ایران میبینیم که برخی از مردم در مواجهه با این حالت تاثربرانگیز میخندند. درواقع این افراد به یک صحنه دردناک و آدمی که دچار استیصال شده میخندند و من فکر میکنم که این به دلیل وجود نداشتن درک متقابل است.
از سوی دیگر در جوامعی که سرکوب اجتماعی رخ میدهد، ناتوانی انسانها در قالب بحرانهایی مثل شایعات، دست به دست شدن فیلمهای خصوصی افراد و تمایل بیمار گونه به فیلم های پورنو گرافی بروز میکند.
این دانشآموختهی انسانشناسی پزشکی بیان کرد: در جوامعی مانند جامعه ما که جنبشهای اجتماعی امکان بروز ندارند و روابط اجتماعی هم نمیتواند حول موارد مشخص شکل بگیرند یعنی مسائل و مشکلات از راهکارهای قانونی و مشروع امکان بروز ندارند. مثلا ngoهایی وجود ندارد که حول ناهنجاریهای اخلاقی و اجتماعی تشکیل شده و برای حل آنها تلاش کنند. در چنین جوامعی آدمها هر روز از یکدیگر دور میشوند و این سبب میشود به مشکلات و بحرانهای هم بخندند. من مطمئنم که بسیاری از افرادی که این ویدئو کلیپهارا را میفرستند و به آن میخندند در خلوت خود چنین رفتارهایی را انجام میدهند ولی به علت عدم آموزش صحیح و سرکوب جنسی با چنین افراد و چنین مواردی به صورت تحقیر آمیز و انگزننده برخورد میکنند.
گزارش از: آیسان تنها
منبع: خبرگزاری ایسنا