روزنامه “دنیای اقتصاد” چاپ تهران در شماره روز یکشنبه (۱۶ شهریور-۷ سپتامبر) خود با انتشار گزارشی به خانوادههایی پرداخت که اصلیترین واردکنندههای خودرو به ایران هستند.
بر پایهی این گزارش، خانواده “حدادزاده” که تجارت اصلیشان واردات خودرو محسوب میشود، سالها قبل، از طریق ناصرحدادزاده، مالک شرکت “ایرتویا”، نمایندگی رسمی واردات محصولات تویوتا به ایران را برعهده داشتند اما به دنبال افول اقبال تویوتا در بازار ایران، این خانواده به سراغ رنو محصول کشور فرانسه رفتند و با تاسیس شرکت “نگینخودرو” نمایندگی واردات این کمپانی به ایران را برعهده گرفتند.
این گزارش با تاکید بر اینکه خانوادهی “حدادزاده” همچنان نماینده تویوتا و رنو در ایران هستند، میافزاید که واردات خودرو تنها بیزنس این خانواده نیست و آنها در “ساختمانسازی” نیز فعالیت میکنند.
گزارش “دنیای اقتصاد” از خانواده “گرامی” به عنوان «مشهورترین خاندان ایرانی در واردات خودرو» نام برده که فعالیت در این زمینه را از سال ۱۹۹۰ با واردات “میتسوبیشی” و “کوماتسو” آغاز کردند و هماینک نیز نام آنها با واردات “هیوندایی موتورز” و “کیاموتورز” کرهای گره خورده است. خانواده “گرامی” از طریق شرکت “آسانموتور”، محصولات هیوندایی، و از طریق شرکت “اطلسخودرو” نیز خودروهای “کیا” را به کشور وارد میکنند.
این خانواده، علاوه بر این دو شرکت، شرکت “جیلیران” (آسان خودرو سابق) را نیز در اختیار دارد که از طریق آن، به عنوان نماینده رسمی “جیلی موتورز”، دو- سه سالی است که محصولات این شرکت خودروسازی چینی را به ایران وارد میکنند.
با این حال، واردات خودرو اصلیترین فعالیت تجاری خاندان “گرامی” نیست و “تجارت مواد غذایی” همچون چای و برنج، تجارت نخست این خانواده محسوب میشود.
خانواده “فردوس” که همه آنها را با نام “صنایع ماموت” و خودروهای “اسکانیا” میشناسند نیز دیگر واردکننده بزرگ خودرو به ایران است.
به نوشته “دنیای اقتصاد”، این خانواده «بیش از آنکه واردکننده باشند، صنعتگر به شمار میروند»، به گونهای که «خیلی از همین اسکانیاهایی که در جادههای ایران تردد میکنند نیز در داخل کشور توسط آنها مونتاژ میشوند».
“دیلمی” نیز دیگر خاندان فعال در این زمینه است که خودروهای”ام جی” را از چین و “آلفارومئو” را از ایتالیا وارد و روانه خیابانهای ایران کردهاند.
با این حال، عمده فعالیت این خانواده بر “واردات لوازم خانگی” متمرکز است و “شرکت گلدیران” (نمایندگی انحصاری واردات لوازم خانگی ال.جی به ایران) در اختیار یکی از دیلمیها قرار دارد.
بر اساس این گزارش، نمایندگی انحصاری خودروی “پورشه” به عنوان یکی از گرانترین و لوکسترین خودروهای دنیا در ایران نیز در اختیار خانواده “بهبهانی” قرار دارد هرچند که واردات خودرو تنها بخش کوچکی از بیزنس آنها محسوب میشود و آنها عمدهی فعالیت خود را در “صنعت نساجی” متمرکز کردهاند و به واردات لوازم بهداشتی و آرایشی نیز مشغول هستند.
خانواده اردبیلی “فتحی بیطرف” نیز پشت واردات یکی از لوکسترین و گرانقیمتترین خودروهای وارداتی به ایران یعنی “مازراتی” قرار دارند که البته آنها نیز تجارت اصلیشان، واردات خودرو نیست و این خانواده یکی از بزرگان حوزه “ام.دی.اف” در کشور به شمار میروند.
در این میان، اما داستان “نوریانیها” واردکنندهی مشهور و قدیمی بی.ام.و به ایران متفاوت است. این خانواده که در سالهای ابتدایی بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷ موتورسیکلتهای “بی.ام.و” را وارد میکردند بعدها موفق شدند تا امتیاز واردات خودروهای این شرکت محبوب آلمانی را نیز از بنیاد مستضعفان خریداری کنند. اما در سال ۱۳۸۶، “گروه سرمایهگذاری ری”، یکی از هلدینگهای تحت اختیار رهبر جمهوری اسلامی، از طریق شرکت “پرشیا خودرو” نزدیک به ۶۷ درصد سهام نمایندگی نوریانی را تحت عنوان “وقف” و با وجود نارضایتی علی نوریانی، مالک آن، در اختیار خود گرفت. هرچند که در بهار سال ۹۲، گروهی از افراد حقیقی که پیشتر نیز در بازار خودرو فعال بودند، ۱۰۰ درصد سهام پرشیاخودرو را در یک مزایده از “سرمایهگذاری ری” و “نوریانی” خریداری کردند.