ایرج میرزا در وصف حماقت مردم چنین مینویسد
ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ , ﻧﺤﻮﻩ ﺭﺣﻠﺖ ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ، ﺭﻭﺯ ﻣﺮﮒ ﻭ ﻣﺤﻞ ﺩﻓﻦ ﺣﻀﺮﺕ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﺭﻭ
ﻧﻤﯿﺪﻭﻧﻦ ﻭ ﻣﯿﮕﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ .
ﻭﻟﯽ ﻣﮑﺎﻟﻤﻪ ﺍﺳﺐ ﺷﻤﺮ ﻭ ﯾﺎﺑﻮﯼ ﺣﺮ ﺑﻦ ﺭﯾﺎﺣﯽ ﺭﻭ ﻣﻮ ﺑﻪ ﻣﻮ ﺍﺯ ﺣﻔﻆ
ﻫﺴﺘﻦ .
ﺍﺯ ﺁﺧﺮﺕ، ﺍﺯﮔﻔﺘﮕﻮﯼ ﺣﻀﺮﺕ ﻋﻠﯽ ﻭﻗﺘﯽ ﺳﺮ ﺩﺭ ﭼﺎﻩ ﻣﯿﮑﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ
ﺑﺎ ﺧﺪﺍﯼ ﺧﻮﯾﺶ ﺭﺍﺯ ﻭ ﻧﯿﺎﺯ ﻣﯿﮑﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺘﮕﻮﯼ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺎ ﺁﺩﻡ ﺩﺭ ﺑﻬﺸﺖ ﺭﺍ
ﺟﻮﺭﯼ ﺑﺪﻭﻥ ﮐﻢ ﻭ ﺯﯾﺎﺩ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﯽ ﻓﮑﺮﺷﻮ ﻣﯿﮑﻨﻢ ﻣﻦ
ﺍﮔﻪ ﺍﻭﻧﺠﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻫﻤﺶ ﯾﺎﺩﻡ ﻧﻤﯿﻤﻮﻧﺪ ﻓﻘﻂ ﻣﯿﺘﻮﻧﺴﺘﻢ ﺍﺻﻞ
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﻭ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﻢ .
شگفتا که ﺟﻮﺭﯼ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﻭ ﺟﺰﯾﯿﺎﺗﺶ ﺳﺨﻦ ﻣﯿﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﻧﮕﺎﺭﯼ
ﻗﺴﻤت هاﯾﯿﺸﻢ ﮐﻪ ﯾﺎﺩﺷﻮﻥ ﻧﻤﻮﻧﺪﻩ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﻣﯿﺮﻥ ﻣﯿﺒﯿﻨﻦ ﺑﺮ ﻣﯿﮕﺮﺩﻥ .
ﺗﻮ ﺷﯿﺮﺍﺯ ﯾﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪﯼ بود ﮐﻪ ﻧﺤﻮﻩ ﯼ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺷﺪﻥ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺣﻀﺮﺕ
ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺭﻭ ﻣﻮ ﺑﻪ ﻣﻮ ﺑﺎ ﻧﺎﻟﻪ ﺑﯿﺎﻥ ﻣﯿﮑﺮﺩ .
ﺗﻮ ﯼ ﭼﯿﺰﯼ ﻣﻮﻧﺪﻡ ﮎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﺎﻫﺎﺭﻭ ﺍﺣﻤﻖ ﻓﺮﺽ ﮐﺮﺩﻥ ﯾﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﻭ
ﺧﻮﺩﻣﻮﻥ ﻧﻤﯿﺪﻭﻧﯿﻢ ﯾﺎ ﻫﺮﺩﻭﺗﺎﺵ ﻭﯾﺎ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺗﺎﺵ ...
ﻓﻘﯿﻪِ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺭﻓﻊِ ﺣﺠﺎﺏ ﻣﺎﯾﻞ ﻧﯿﺴﺖ
ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﮐﻨﺪ ، ﺩﺭ ﺣﺠﺎﺏ ﮐﻨﺪ ...
ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﻟﯿﻞ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺳﻮﺍﻝ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﮔﺮﮒ
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺩﻟﯿﻞ ﮐﻪ ﺷﺪ ، ﺑﺮﻩ ﺭﺍ ﻣﺠﺎﺏ ﮐﻨﺪ
ﺯ ﻣﻦ ﻣﺘﺮﺱ ﮐﻪ "ﺧﺎﻧﻢ " ﺗﻮ ﺭﺍ ﺧﻄﺎﺏ ﮐﻨﻢ
ﺍﺯﻭ ﺑﺘﺮﺱ ﮐﻪ "ﻫﻤﺸﯿﺮﻩ ﺍﺕ " ﺧﻄﺎﺏ ﮐﻨﺪ.
#ایرج_میرزا